ابهامات زیادی درمورد استفاده از بطری آب معدنی وجود دارد. این ابهامات به دلیل پلاستیکی بودن این بطری ها است. بسیاری از ابهامات درمورد ورود مواد شیمیایی به داخل آب باز میگردد. همچنین درمورد استفاده مجدد از بطری های پلاستیکی حرف های بسیاری شنیده ایم. در این مقاله، به مهمترین ابهامات درمورد استفاده از بطری های آب معدنی که اغلب پلاستیکی هستند، پاسخ می دهیم.
بطری آب معدنی چقدر ایمن و سالم است؟
درمورد مضرات بطری آب معدنی تاکنون هیچ گونه گزارشی اعلام نشده و به نظر می رسد این بطری دارای استاندارهای لازم است. اما ممکن است درصورت باقی ماندن آب در بطری های پلاستیکی درمعرض گرمای تابستان، مواد شیمیایی مضری وارد آب شود. با این حال، هنوز تاکنون مدرک علمی برای تایید چنین نگرانی وجود ندارد.
مطالعات انجام شده روی مضرات آب معدنی ناشی از بطری های پلاستیکی آب حتی در دمای شدید، نتوانسته کشف کند مواد شیمیایی موجود در پلاستیک سبب خطراتی برای سلامتی می شوند.
برخی مصرف کنندگان همچنین درمورد ذرات کوچک سفید که اغلب در آب بطری منجمد شده ظاهر می شوند ابراز نگرانی کرده اند. این ذرات مواد معدنی هستند که با تغییر شدید دما از آب جدا می شوند. آنها هیچ خطری برای سلامتی انسان ندارند. با این حال، ایمنی آب بطری ممکن است تحت تاثیر حمل و نقل و شرایط نگهداری آب معدنی بصورت نامناسب قرار گیرد.
آزاد شدن مواد شیمیایی بالقوه مضر (Bisphenol A) بطری های پلاستیکی
طبق تهدیدات جدید، وقتی صحبت از Bisphenol A (BPA) بطری آب معدنی پلاستیکی پلی کربنات به میان می آید، مسئله قدیمی یا جدید بودن ظرف نیست. بلکه دمای مایع بیشترین تاثیر را در میزان آزاد شدن BPA دارد.
BPA یکی از مواد شیمیایی ساخته شده توسط بشر است که بعنوان برهم زننده غدد درون ریز طبقه بندی می شود و با تقلید از نقش هورمون های طبیعی بدن، عملکرد سیستم غدد درون ریز را تغییر می دهد.
سوال اصلی این است که آیا استفاده «عادی» و همیشگی ما از این بطری ها سبب افزایش آزاد شدن این ماده یا مواد مشابه می شود یا خیر. همچنین مهمترین عاملی که سبب خارج شدن چنین ماده ای می شود چیست؟
محققان با الهام از جامعه کوهنوردی، مستقیما به آزمایشاتی مبنی بر چگونگی استفاده مصرف کنندگان از بطری آب معدنی پرداختند. آنها نشان دادند که تنها تفاوت بزرگ در میزان قرارگیری در معرض دمای مایع است:
- بطری های مورداستفاده تا 9 سال، همان میزان BPA را بعنوان بطری های جدید منتشر کردند.
- BPA یکی از بسیاری از مواد شیمیایی ساخته شده توسط بشر است که بعنوان برهم زننده غدد درون ریز طبقه بندی می شود.
- این ماده با تقلید از نقش هورمون های طبیعی بدن، عملکرد سیستم غدد درون ریز را تغییر می دهد.
- هورمون ها ازطریق غدد درون ریز ترشح می شوند و عملکردهای مختلفی را در بدن انجام می دهند.
- هنوز مشخص نیست که چه سطح از BPA برای انسان مضر است.
توصیه می شود از معرض تغییر دما قرار دادن بطری های آب معدنی جلوگیری کنیم.
آیا بطری آب معدنی را می توان دوباره استفاده کرد و با آب شیر پُر کرد؟
اگر به محیط زیست اهمیت می دهید احتمالا ترجیح می دهید از بطری های پلاستیکی دوباره یا بارها استفاده کنید بجای اینکه بطری های جدید را بارها و بارها خریداری کنید. البته این ممکن است پیشگرانه ترین کار، چه برای محیط زیست و چه برای سلامتی نباشد.
مراقب آلودگی میکروپلاستیک باشید
میکروپلاستیک ذرات ریز پلاستیکی هستند که از ظرف پلاستیکی وارد غذا یا مایع داخل آن می شود.
- استفاده مجدد از بطری پلاستیکی با کد بازیافت شماره های 1 و 2 احتمالا مناسب ترین ظروف پلاستیکی است.
- باز هم پیشنهاد می شود از بطری های کد بازیافت ۱ و ۲ با رعایت اقدامات احتیاطی خاص استفاده کنید.
- اگر بطور قطعی نمی دانید بطری با کد بازیافت شماره 7 حاوی BPA نیست، به هیچ وجه از آن استفاده مجدد نکنید.
مراقب ترک، فرورفتگی یا مچاله شدن باشید
اگر بطری پلاستیکی از هر نوع، نشانه های جزئی ساییدگی مانند ترک یا زخم دارد از آن مجددا استفاده نکنید. زیرا در چنین بطری، مواد شیمیایی با سرعت بیشتری خارج می شود.
به یاد داشته باشید که این حالت میکروسکوپی بوده و بسختی قابل مشاهده است. شاید این یکی از دلایل توصیه برای عدم استفاده مجدد از برخی بطری های آب معدنی است.
از گرم شدن بطری آب معدنی جلوگیری کنید
- بدلیل پلاستیکی بودن، نباید بطری های پلاستیکی آب معدنی گرم یا داغ شود. این کار سبب می شود مواد شیمیایی با سرعت بیشتری وارد آب شود.
- اگر از بطری آب پلاستکی در آب و هوای گرم، یک استودیوی یوگای گرم یا مکان های مرطوب با بخار استفاده می کنید، باید آن را دور بیندازید. شما نمی توانید از چنین بطری مجددا استفاده کنید.
- بطری پلاستیکی را در معرض نور مستقیم خورشید قرار ندهید.
بین استفاده های مختلف، با آب و شوینده بشویید
- بطری آب معدنی پلاستیکی با بین موارد مختلف استفاده بطور کامل با مایع بشویید تا باکتری در آن نباشد.
- از شوینده به همراه آب گرم استفاده نکنید.
- قبل از پر کردن بطری با مایع جدید کاملا تمیز و شسته باشد.
یخ زدن بطری های پلاستیکی سبب آزاد شدن مواد شیمیایی به داخل آب می شود؟
بطری آب یکبار مصرف درصورت یخ زدن یا درمعرض گرما قرار گرفتن، مواد شیمیایی به داخل آب وارد می کند. ادعا شده که این ماده سبب بروز سرطان می شود.
برخی افراد نگران ورود دیوکسین ها (گروهی از مواد سمی) به داخل آب هستند. اما حقیقت اینگونه نیست و هیچ مدرک علمی هنوز این فرضیه را اثبات نکرده که بطری پلاستیکی اب حاوی دیوکسین باشد.
برخی پلاستیک ها حاوی موادی مانند DEHA هستند که بعنوان نرم کننده شناخته می شوند. این ماده باعث انعطاف پذیری و شکنندگی پلاستیک می شود. برخی می گویند این ماده داخل آب شده و باعث سمی شدن آن می شود. اما این ماده در اغلب بطری ها استفاده نشده است. همچنین مشکوک به ایجاد سرطان نیست.
همچنین هیچ مدرکی وجود ندارد که نشان دهد استفاده مجدد از بطری آب معدنی موجب سرطان می شود. درصورتی که تمامی نکات ذکر شده فوق را رعایت کنید، مورد استفاده از بطری پلاستیکی آب های معدنی جای هیچ گونه نگرانی وجود ندارد.
منابع:
https://www.sciencedaily.com/releases/2008/01/080130092108.htm
https://www.healthline.com/health/reusing-plastic-bottles#safety-precautions
